fbpx
Plecy

Jaką metodę skalowania Agile wybrać?

Podsumowanie: 

Co jest lepsze Scrum@Scrum, Nexus, LeSS, DA, Model Spotify, SAFe®, a może coś innego? Który framework sprawdzi się najlepiej w Twojej organizacji? Który jest najbardziej popularny? Przeczytaj mój artykuł, a wszystkiego się dowiesz.

Jeżeli otoczenie biznesowe lub potrzeby interesariuszy ulegają zmianie w trakcie cyklu życia projektu/produktu, wówczas pojawia się istotny sygnał dla organizacji, że nie może działać w sposób tradycyjny. Potrzebuje praktyk, które pozwalają jej działać zwinnie (Agile), czyli patrzeć z perspektywy dostarczanej wartości, szybko reagować na zmiany i informację zwrotną, szybko porównywać osiągane korzyści z planem.

Aby móc korzystać ze zwinnego sposobu pracy w organizacji, samo posiadanie pojedynczych zwinnych zespołów nie wystarczy w większych organizacjach. Ideą skalowania zwinnego jest umożliwienie Ci dostosowania się i utrzymania konkurencyjności poprzez szybkie i adekwatne reagowanie na potrzeby klientów oraz tworzenie zachwycającej wartości, aby klienci wracali po więcej. W większości organizacji zwinny sposób pracy wymaga zwiększenia skali i tam, gdzie to możliwe, należy zadbać o integrację pracy między zespołami, tworzenie i dostarczanie wartości dla klientów oraz wdrażanie zmian strategicznych. Może to zrobić kierownik lub można  zinstytucjonalizować koordynację współpracy w organizacji. Podczas instytucjonalizacji koordynacji znika kierownik, a wiele jego zadań jest wykonywanych przez innych (np. zespół integracyjny w Nexusie, inżynier ART i właściciel produktu w SAFe itp.).

Ostatecznie i w praktyce oznacza to rozszerzenie zwinnej pracy na każdy zespół na każdym poziomie i w każdym dziale — w tym najwyższe kierownictwo, jak również ograniczenie koordynacji i kontroli do minimum. Aby zinstytucjonalizować koordynację, zarządzanie zależnościami i integrację między różnymi zespołami Agile w ramach produktu lub biznesu, powstały różne frameworki. Jest ich około 50. W niniejszym artykule poznasz najbardziej popularne i dowiesz się jaki będzie najbardziej odpowiedni dla Twojej organizacji.

Co trzeba wziąć pod uwagę, żeby przeprowadzić transformację Agile?

Musimy zdać sobie sprawę, że wszyscy działamy w ramach ograniczeń, które mogą być uwarunkowane finansami, regulacjami, kwestiami technicznymi, procesowymi lub klientami. Praktyki Agile na początku ograniczały się do tworzenia oprogramowania, jednak organizacje zaczęły stosować je do zarządzania tradycyjnymi funkcjami biznesowymi jak HR, marketing,….  O ile w mniejszych organizacjach realizujących projekty (np. IT lub marketingowe) można sobie poradzić wdrażając prosty framework Agile, o tyle w większych firmach usługowych, czy produkcyjnych nie jest to już takie proste.

Kluczem do sukcesu przedsiębiorstwa jest tworzenie i dostarczanie wartości oraz zapewnienie współpracy między zespołami w procesie tworzenia tej wartości (czyli adaptacja zewnętrzna i integracja wewnętrzna). Agile wdrożony w hierarchicznej organizacji bez efektywnej architektury opisującej sposób tworzenia i dostarczania wartości i współpracy między zespołami doprowadzi do chaosu. Żeby tego uniknąć warto połączyć dwa wymiary: architekturę  biznesową, która odpowiada na pytanie – co (co musimy zrobić, żeby dostarczyć wartość) oraz praktyki Agile odpowiadające na pytanie – jak (jak to efektywnie zrobić).

Ramy (czyli frameworki) pomagają uniknąć wymyślania koła na nowo w odniesieniu do struktury, procesów i zasad, których należy przestrzegać, aby stać się zwinnym. Mają one związek z nastawieniem i kulturą, której potrzebujesz, aby stać się zwinnym, odpuszczeniem kontroli i budowaniem zaufania. W zbudowaniu takiej kultury pomagają:

  • decentralizacja decyzji,
  • koncentracja na rezultatach,
  • tworzenie przejrzystości i praca wokół celów strategicznych i lepszego sposobu organizacji pracy,
  • znalezienie równowagi między autonomicznymi zespołami, a zależnościami między zespołami pozwalającymi na współpracę,
  • dostarczanie wcześniej i doskonalenie produktów,
  • zorganizowanie pracy wokół dostarczania wartości,
  • współpraca w całej firmie i z klientami,
  • wymiana i integracja systemów informatycznych w celu umożliwienia przejrzystego przepływu informacji w całej firmie.

A jak organizacje mierzą sukces transformacji Agile. Poniższy wykres pokazuje jakie są najczęstsze efekty wdrożenia metod Agile w całej organizacji. Dane pochodzą z 15 rocznego raportu o stanie Agile. Okazuje się, że głównymi korzyściami jest zadowolenie klienta, tworzenie wartości biznesowej, osiąganie celów biznesowych, dostawa na czas, poprawa jakości i wydajności oraz poprawa kultury organizacyjnej. Te badania potwierdzają, że warto przeczytać dalszą część artykułu i dowiedzieć się jaki framework Agile jest najlepszy dla Twojej organizacji.

 

Jaki framework skalowania Agile jest najpopularniejszy?

Czy znasz manifest Agile? To cztery zdania:

  • Ludzie i interakcjeponad procesy i narzędzia
  • Działające oprogramowanieponad szczegółową dokumentację
  • Współpracę z klientemponad negocjacje umów
  • Reagowanie na zmianyponad realizację założonego planu

Manifest Agile zainspirował do stworzenia wielu interpretacji tego, co to znaczy być zwinnym – znane jako frameworki. Cechą wspólną wszystkich zwinnych frameworków jest to, że powtarzają ten sam proces pracy i mają na celu szybkie i częste dostarczanie wartości klientom. Jednak każdy z nich oferuje swój własny smak zwinności.

Wg Dave West, Prezesa w Scrum.org  na poziomie zespołu Agile jest szeroko praktykowane, jednak w wielu firmach brakuje skalowania Agile do całej organizacji. Da się zauważyć, że w ciągu kilku lat wzrosła świadomość zarówno możliwości, jak i wyzwań, jakie niesie ze sobą skalowanie praktyk Agile w całej organizacji. W miarę jak zwinne praktyki zaczęły się sprawdzać, firmy chciały je rozszerzyć na całe przedsiębiorstwo. Początkowo skalowanie zwinne było rozwiązywane poprzez podejście Scrum@Scrums, jednak z czasem ewoluowało do bardziej rozwiniętych frameworków. Powstało wiele frameworków, które znalazły swoją drogę do zwinności organizacji:

  • SAFe® (Scaled Agile Framework)
  • LeSS (Large Scale Scrum)
  • DA (Disciplined Agile)
  • Scrum of Scrum (Scrum @ Scale)
  • Model Spotify
  • AMS® (Agile Management System)

Wg Evana Leybourn, Prezesa Business Agility Institute wyzwaniem numer jeden, przed jakim stoi Agile, jest brak świadomości myślenia systemowego. Myślenie systemowe wdrażają te zespoły i organizacje, które przyjęły zwinne frameworki oparte o architekturę przedsiębiorstwa.

Przyjrzyjmy się popularności tych frameworków. VersionOne  opublikowała 15 roczny raport stanu Agile. Wyniki pokazują, że organizacje używają wielu frameworków, które skalują Agile do całej organizacji. Kolejny rok z rzędu Scaled Agile Framework (SAFe®) został wskazany jako najpopularniejszy, ponieważ jest używany w 37% przedsiębiorstw. SAFe® jest znacznie popularniejszy od następnego na liście Scrum@Scrum, który działa w 9% firm. 8% przedsiębiorstw rozwija swoje praktyki. Popularność pozostałych frameworków jest niska. Szczegółowe wyniki badania możesz zobaczyć na poniższym rysunku.

 

Czym różnią się frameworki Agile?

Jedną z cech frameworków Agile jest ich orientacja na produkt, zespół, kulturę lub rezultaty. Orientacja wynika z całej konstrukcji frameworku, wartości, zasad, orientacji na zadania lub wyniki, obsługiwanych poziomów organizacji, sposobu komunikacji, obsługiwanych typów zespołów Agile oraz wbudowanych praktyk inżynierskich. Przyjrzyjmy się jakie frameworki, jaką mają orientację:

  • na produkt – SAFe®, LeSS, Nexus, S@S, Agile DS, Disciplined Agile
  • na zespół – Spotyfy, ScALeD
  • na kulturę – Agile SHIFT, OSA, Agile Scales Holocracy
  • na rezultaty – AMS®

Jak każdy dobry menadżer C-level, zaczynasz szukać rozwiązań, które poprawią efektywność Twojej organizacji. Poznajesz wszystkie popularne podejścia do skalowania Agile, w tym Nexus, LeSS, DAD, SAFe® i inne. Pomogę Ci porównać najbardziej popularne rozwiązania w poniższej tabeli. Zamieściłem w niej najbardziej istotne cechy, które charakteryzują poszczególne metody pracy. Analizując tabelę, możesz stwierdzić, który z frameworków będzie najbardziej odpowiedni do Twojej firmy. Ale z wnioskami poczekaj do końca artykułu, ponieważ przedstawię Ci syntetyczne podsumowanie poparte moimi doświadczeniami.

Gdy już dowiedziałeś się czym różnią się poszczególne frameworki, możesz przeczytać krótką charakterystykę każdego z nich. Uporządkowałem je od najprostszego, do najbardziej zaawansowanego.

Scrum at Scale (Scrum@Scrum)

Scrum at Scrum jest odpowiedzią Jeffa Sutherlanda i Alexa Browna, ojców założycieli Scruma, na skalowalność Scruma w przedsiębiorstwie. Scrum@Scrum to technika koordynacji między zespołowej (zespół składający się z zespołów). Scrum@Scrum opiera się na dobrze znanym frameworku Scrum. Ma budowę modularną. Podstawą jest stwierdzenie, że uniwersalny framework nie jest możliwy, ale za każdym razem musimy patrzeć na skalowanie podstawowych zasad Scrum. Framework można dostosować do własnej organizacji, dodając potrzebne moduły. Framework sprawdzi się w mniejszych przedsiębiorstwach, w których wdrażanie strategii opiera się na przekazaniu OKR’ów do właścicieli produktów.

Nexus

Nexus jest odpowiedzią Kena Schwabera, jednego z ojców założycieli Scruma, na skalowalność Scruma. Dąży do zmniejszenia złożoności i zależności między zespołami z możliwością zmiany procesu, struktury produktu i struktury komunikacji. Struktura Nexusa definiuje grupę 3 do 9 zespołów Scrumowych z jednym właścicielem produktu i jednym backlogiem produktu. Jest dedykowany do wytwarzania oprogramowania.

Wprowadza zespół integracyjny i udoskonalanie między zespołami w celu koordynowania pracy i zależności między zespołami. Zespół ds. integracji zajmuje się kwestiami integracji, które uniemożliwiłyby Nexusowi dostarczenie zintegrowanego przyrostu produktu. Składa się z właściciela produktu, mistrza scrum i członków zespołów programistycznych.

Istnieje możliwość skalowania Nexusa na poziom zespołu i programu, ale nie oferuje on obsługi na poziomie portfela.

Large-Scale Scrum (LeSS)

LeSS został opracowany przez Craiga Larmana i Basa Vodde. To zwinny framework z regułami, oparty na zasadach i przeprowadzaniu eksperymentów. Jest jednym z najmniej nakazowych frameworków. Jego zasady mieszczą się na dwóch stronach arkusza papieru. Podobnie jak inne frameworki oparte na Scrumie, LeSS to jednozespołowy Scrum z kilkoma adaptacjami. Dodaje tylko ogólną retrospekcję i wstępne planowanie sprintu i zastępuje przeglądy sprintów dla poszczególnych zespołów przeglądami sprintów obejmującymi wszystkie zespoły. LeSS można by opisać jednym zdaniem: rozmawiaj w razie potrzeby i tylko o tym, co jest ważne w danym momencie (Open Space), promuj interakcje między zespołami poprzez siedzenie z innym zespołem (Podróże) i tworzenie społeczności wokół wspólnych zainteresowań.

Dla organizacji z więcej niż ośmioma zespołami dostępny jest LeSS Huge. LeSS Huge dzieli produkt na obszary wymagań i dodaje tylko jedną rolę – ogólny właściciel produktu. Ta rola odpowiada za ustalanie priorytetów w całym produkcie i decydowanie, które zespoły pracują w jakim obszarze wymagań.

Firma LeSS oferuje ogólnodostępną bazę wiedzy (less.works) zawierającą zintegrowane podejście, zasady, opisy procesów, definicje, role, przykłady wdrożeń. Framework jest przeznaczony do skalowania na dużą skalę, głównie informatycznego rozwoju produktów.

Model Spotify

Zwolennicy praktyk Agile wskażą model Spotify jako dowód na to, że praktyki Agile mogą zostać wykorzystane do zbudowania przedsiębiorstwa o wartości 13 miliardów dolarów. Założyciel Spotify Daniel Ek powiedział, że ich celem jest popełniać błędy szybciej niż ktokolwiek inny. W związku z tym potrzebowali sposobu zarządzania, który umożliwiał dużą autonomię oraz zapewnienie zgodności prac zespołów z postawionym celem. Potrzebowali do tego struktury, która spajała zespoły, ale jednocześnie była na tyle lekka, żeby nie spowalniać organizacji.

Powstał więc model oparty na strukturze matrycowej, który został opracowany przez Henrika Kniberga, Andersa Ivarssona i Joakima Sundéna. Powstała struktura złożona ze struktur nastawionych na innowacje oraz inkubatorów startupów. Te struktury są połączone elementami zapewniającymi spójność i rozwój kompetencji oraz kręgami zainteresowań.

Disciplined Agile (DA)

Disciplined Agile (DA) wspiera zarówno jednorazowe projekty i programy, jak i rozwój produktu. DA pokazuje, w jaki sposób funkcje biznesowe współpracują ze sobą, żeby osiągnąć zwinności na dużą skalę.

Podstawy DA to zasady, wytyczne, role i struktury zespołu. DA rozszerza DevOps, usprawniając programowanie i operacje, poprzez integrację zabezpieczeń i zarządzania danymi. Wprowadzenie strumieni wartości pomaga powiązać ze sobą strategie z tworzoną wartością i zespołami i popatrzeć na firmę jako na całość. DA pomaga stworzyć kulturę i strukturę sprzyjającą zmianom, uczeniu się i innowacjom. Zawiera bardzo obszerny zestaw narzędzi: Lean, Scrum, Kanban oraz wszystkie techniki i metody, które się z nimi wiążą. Mimo to jest lekki, ponieważ w zależności co chcwsz osiągnąć, możesz wykorzystać tylko te, których potrzebujesz przez dopasowanie oraz budowanie własnych ramy.

Scaled Agile Framework (SAFe®)

Scaled Agile Framework został opracowany przez Deana Leaffingwella. Jest to platforma umożliwiająca skalowanie Agile w całej organizacji – od strategii do zespołów. Framework jest konfigurowany, w zależności na jakich poziomach organizacji chcesz go użyć. Jego opis jest dostępny w bazie wiedzy (www.scaledagileframework.com) zawierającej opisy procesów, definicje ról, przykłady wdrożeń. Jest nakierowany na rozwój produktów w oparciu o podejście Lean i  Agile, dzięki czemu może być stosowany w dowolnym przedsiębiorstwie. Organizuje pracę wielu zespołów pracujących nad jednym złożonym produktem lub strumieniem wartości, począwszy od portfela, programu, aż do zespołu. Organizuje współpracę między zespołami na różnych poziomach organizacji, w celu wytworzenia wartość. Framework obsługuje również elementy architektoniczne przedsiębiorstwa (zdolności biznesowe) i wspiera we wdrożeniu strategii, korzystając z architektury wymagań Agile. SAFe® pomaga stworzyć kulturę i strukturę sprzyjającą zmianom, uczeniu się i innowacjom.  Jest w pełni konfigurowalny na bazie dużego zestawu narzędzi: Lean, Scrum, Kanban oraz wszystkich technik i metod, które się z nimi wiążą.

SAFe® jest obecnie uważany za najlepszy skalowany framework Agile (15 roczny raport stanu Agile, opracowany przez VersionOne).

Agile Management System (AMS®)

Agile Management System został opracowany przez Digital Passion. Prezentuje systemowe podejście do przedsiębiorstwa (strategia, operacje, ludzie, kultura, przywództwo, system zarządzania, aplikacje). Umożliwia skalowanie zwinności w całej organizacji, od strategii do zespołów. Jest nastawiony na planowanie rezultatów i korektę działań, żeby szybko osiągnąć cele. Osiąganie rezultatów jest wspierane przez kulturę organizacyjną i architekturę przedsiębiorstwa (jak wdrażać strumienie wartości przez zdolności biznesowe, czyli ludzi, procesy, aplikacje). Praca jest organizowana i optymalizowana wokół strumieni wartości. Przełożenie strategii na pracę zespołów wykorzystuje OKRy. Zespoły mogą pracować w jednej ze znanych metod Agile (Scrum, Lean, Kanban, XP, Lean Startup). Może być stosowany w dowolnym przedsiębiorstwie. Jego celem jest szybkie zobaczenie rezultatów.

 

Jaki framework jest najlepszy dla Twojej firmy?

Każda organizacja jest inna i nie ma jednego najlepszego podejścia dla każdego. Decydując, który framework zwinny wybrać do skalowania w całej organizacji musisz rozważyć określone środowisko, potrzeby i ograniczenia w każdym przypadku. Tak więc, bez względu na to, jakie podejście zwinne chcesz skalować, musisz zrozumieć, czego potrzebujesz:

  • Jeśli chcesz ponieść jak najmniejsze koszty, to na myśl przychodzi mi AMS®, LeSS i Enterprise Kanban (z którego korzysta Toyota w swoim Toyota Production System)
  • Prosta i niewielka firma ze zwinnymi zespołami: AMS®, LeSS, Nexus, Scrum at Scale
  • Rozwiązanie dla średniej wielkości firmy, która chce mieć lekki system zarządzania: AMS®, LeSS, Model Spotify
  • Transformacja od organizacji hierarchicznej do Agile (od małej do dużej organizacji): SAFe®, DA, AMS®
  • Jeśli chcesz poszerzyć swoją zwinność od dostarczania produktów do zwinności całego przedsiębiorstwa, naturalnymi opcjami są SAFe, DA, AMS®
  • Jeśli chcesz tworzyć produkty cyfrowe, to każdy z wymienionych frameworków będzie odpowiedni, musisz tylko wybrać odpowiedni do Twojej skali
  • Jeśli chcesz w profesjonalny sposób tworzyć oprogramowanie ze wsparciem technik inżynierskich (TDD, BDD, UX Design, CI/CD, XP) oraz DevOps to najlepiej sprawdzi się SAFe®, LeSS, DA, AMS®
  • Jeśli myślisz o zwinnej firmie produkcyjnej (strumienie wartości, NPD, wdrażanie strategii) to masz do wyboru – AMS®, SAFe® lub DA
  • Jeśli najważniejsze są osiągane rezultaty to masz tylko jedno rozwiązanie – AMS®

Mogło by się wydawać, że te podejścia są podobne, ale istnieją między nimi rozbieżności, które powinieneś wziąć pod uwagę. Dotyczą one:

  • wielkości firmy i zespołów,
  • poziomu skalowania (portfel, program, zespół),
  • orientacja organizacji na zadania lub wyniki,
  • metody pracy zespołu (Scrum, Lean, Kanban, XP),
  • wykorzystanie technik inżynierskich (TDD, BDD, UX Design, CI/CD, XP) oraz DevOps,
  • szkolenia i certyfikacji.

Nie przesadzaj z wyborem idealnego rozwiązania. Oprócz wyraźnych różnic większość frameworków ma na celu to samo i różni się głównie tym, na jakie aspekty zwinności zwraca największą uwagę. Powinieneś wybrać właściwy framework, nie tylko na teraz, ale także na przyszłość.

Na koniec przygotowałem dla Ciebie wykres, który powinien Ci podpowiedzieć, jakie frameworki wziąć pod uwagę w zależności od wielkości organizacji oraz stylu zarządzania.

 

Podsumowanie?

Pewnie jesteś ciekawy z jakich frameworków ja korzystam? 

To zależy, czego potrzebuje Klient. Oczywiście w mniejszej firmie używam Scrum@Scale, LeSS. Jednak jeśli jest to firma technologiczna lub produkcyjna to potrzebuję również całego zestawu technik inżynierskich, żeby zapewnić odpowiednią jakość i szybkość dostarczania. Więc prosty framework odpada.

Najczęściej pracuję w AMS®, a kiedyś w SAFe®. AMS® posiada wszystko czego potrzebuję: orientację na rezultaty, budowę kultury, pracę w przepływach, wszystkie możliwe metody pracy Agile, możliwość skalowania od strategii do zespołu, budowę modelu operacyjnego dostosowanego do strategii firmy, wszystkie potrzebne techniki inżynierskie. I w zależności od projektu optymalnego modelu operacyjnego, wybieram te elementy frameworku, które najlepiej odpowiedzą na potrzeby Klienta. Sprawdza się w IT, w usługach i produkcji.

Sympatyk transformacji cyfrowej, wielbiciel minimalizmu, prostoty, umiejętnej komunikacji. Zarabia na życie cyfryzowaniem przedsiębiorstw. Niewolnik interdyscyplinarnego rozwoju. Wierzy, że można wygrywać dzięki większej wiedzy, świadomości siebie i biznesu oraz elastyczności. Niepoprawny optymista. Przyjaciel świata, ludzi i nauki. Inspirowany przez doświadczenia, wyjątkowych ludzi i podróże.